พัฒนาการทารก 3 เดือน มีอะไรบ้าง? เช็กสัญญาณพัฒนาการลูกน้อย

เด็ก 3 เดือน มีพัฒนาการอย่างไร?

พัฒนาการทารก 3 เดือนเริ่มแสดงให้เห็นชัดเจนขึ้นในหลายด้าน โดยเด็ก 3 เดือนจะสามารถยกศีรษะได้ดีขึ้นเมื่ออยู่ในท่านอนคว่ำ ขยับแขนขาตอบสนองต่อสิ่งเร้าอย่างตั้งใจ และเริ่มมีปฏิกิริยาต่อเสียงหรือการสัมผัสจากคนรอบข้าง

ในช่วงนี้ ทารก 3 เดือนมักมองหน้าคนที่คุ้นเคยได้นานขึ้น ยิ้มตอบ และส่งเสียงอ้อแอ้เพื่อสื่อสาร ถือเป็นพฤติกรรมสำคัญของเด็กอายุ 3 เดือนที่แสดงถึงการเริ่มเรียนรู้การโต้ตอบทางสังคม คุณพ่อคุณแม่สามารถส่งเสริมทักษะต่าง ๆ ให้กับเด็กทารก 3 เดือนได้อย่างเหมาะสมตามพัฒนาการในช่วงวัยนี้ 

หากต้องการศึกษาเกี่ยวกับพัฒนาการในช่วงวัยอื่นเพิ่มเติม สามารถอ่านบทความเพิ่มเติมได้ที่ : บทความเกี่ยวกับพัฒนาการตามวัย 0-5 ปี

พัฒนาการทารก 3 เดือน ด้านการรับรู้และตอบสนอง

"ลูกจําหน้าได้ ตอนกี่เดือน ?" เป็นคำถามที่คุณพ่อคุณแม่มือใหม่มักสงสัย คำตอบคือ เมื่อเริ่มสังเกตว่าลูกมีปฏิกิริยาต่อใบหน้าคนใกล้ชิดมากขึ้น ซึ่งมักเกิดขึ้นในวัยของเด็ก 3 เดือน พัฒนาการจะเห็นได้ชัดเจนจากการตอบสนองต่อเสียง แสง และใบหน้าคนที่คุ้นเคย เด็กบางคนจะยิ้มตอบเมื่อเห็นพ่อแม่ หรือส่งเสียงอ้อแอ้อย่างมีความสุขเมื่อได้ยินเสียงคุ้นเคย พฤติกรรมเหล่านี้คือจุดเริ่มต้นของการเรียนรู้ด้านอารมณ์และสังคมในช่วงของพัฒนาการทารก 3 เดือน ซึ่งเป็นพื้นฐานสำคัญที่ควรได้รับการส่งเสริมอย่างเหมาะสม

ตัวอย่างพัฒนาการทารก 3 เดือนด้านการรับรู้และตอบสนอง ได้แก่

• การจดจำใบหน้าและเสียงที่คุ้นเคย : พัฒนาการทารก 3 เดือนจะเริ่มจดจำใบหน้าคนใกล้ชิดและเสียงของพ่อแม่ได้ เด็กบางคนยิ้มตอบหรือส่งเสียงเมื่อได้ยินเสียงที่คุ้นเคย ซึ่งสะท้อนถึงพัฒนาการทางอารมณ์ในช่วงต้นของทารก 3 เดือน

• การตอบสนองต่อเสียงและการสบตา: ลูกในช่วงพัฒนาการเด็ก 3 เดือนจะหันตามเสียงและสบตาได้นานขึ้น โดยเฉพาะเมื่อมีคนพูดคุยหรือเล่นด้วย เป็นจุดเริ่มต้นของการเรียนรู้การสื่อสารในเด็กทารก 3 เดือน

การเคลื่อนไหวของทารกวัย 3 เดือน

ทารกในช่วงวัยนี้จะเริ่มควบคุมการเคลื่อนไหวของร่างกายได้ดีขึ้น พัฒนาการทารก 3 เดือนในด้านร่างกายสังเกตได้จากการที่เด็กสามารถยกศีรษะขณะนอนคว่ำได้มั่นคงขึ้น และเริ่มมีความพยายามในการเอื้อมมือไปจับของเล่นที่อยู่ใกล้

พฤติกรรมเหล่านี้เป็นส่วนหนึ่งของพัฒนาการทารกวัย 3 เดือน ซึ่งสะท้อนถึงการทำงานร่วมกันของระบบกล้ามเนื้อและระบบประสาท เด็ก 3 เดือนขยับแขนขาได้คล่องขึ้นในบางคน และมีความเคลื่อนไหวตอบสนองต่อสิ่งเร้ารอบตัวได้รวดเร็วขึ้น ถือเป็นพัฒนาการตามวัยที่ควรได้รับการส่งเสริมอย่างเหมาะสม

เด็ก 3 เดือน นอนกี่ชั่วโมงถึงจะเพียงพอ?

ในช่วงวัยนี้ คุณพ่อคุณแม่จำนวนไม่น้อยอาจสงสัยว่าเด็ก 3 เดือน นอนกี่ชั่วโมง จึงจะเหมาะสมต่อการเจริญเติบโตและพัฒนาการของลูก คำแนะนำจากแพทย์เด็กส่วนใหญ่ระบุว่า เด็กวัยนี้ควรนอนรวม ประมาณ 14–16 ชั่วโมงต่อวัน โดยแบ่งเป็นการนอนกลางคืนช่วงยาว และนอนกลางวันอีกหลายช่วงสั้น ๆ

บางครั้งอาจพบว่า เด็ก 3 เดือน นอนยาวต่อเนื่องในเวลากลางคืนได้ประมาณ 6–8 ชั่วโมง ซึ่งถือเป็นสัญญาณของการเริ่มเข้าสู่ระบบการนอนที่ค่อนข้างคงที่ แต่ในช่วงเด็ก 0-3 เดือน ระบบนาฬิกาชีวิตของลูกยังไม่สมบูรณ์ จึงยังมีการตื่นเพื่อกินนมหรือขยับตัวระหว่างคืนเป็นระยะ ซึ่งเป็นเรื่องปกติที่ไม่ควรกังวล

การส่งเสริมการนอนอย่างมีคุณภาพ เช่น การนอนตรงเวลา สภาพแวดล้อมที่สงบ และหลีกเลี่ยงสิ่งเร้าก่อนนอน จะช่วยให้ลูกน้อยพักผ่อนได้เพียงพอ ส่งผลดีต่อพัฒนาการทารก 3 เดือน ทั้งด้านสมอง อารมณ์ และการเติบโตของร่างกายโดยรวม

หากคุณพ่อคุณแม่ต้องการเข้าใจพฤติกรรมการนอนของลูกน้อยให้ชัดเจนตั้งแต่ช่วงแรกเกิด พร้อมแนวทางวางแผนการนอนที่เหมาะสมในแต่ละช่วงวัย สามารถอ่านบทความเพิ่มเติมได้ที่ : บทความเกี่ยวกับเด็กทารก

ทารก 3 เดือน กินกี่ออนซ์? คำตอบสำหรับพ่อแม่มือใหม่

โดยทั่วไป พัฒนาการทารก 3 เดือนในด้านการกินจะเริ่มเป็นเวลาและมีปริมาณที่แน่นอนมากขึ้น ทารกวัยนี้มักกินนมประมาณ 4–6 ออนซ์ต่อมื้อ ทุก 3–4 ชั่วโมง ทั้งในกรณีที่กินนมแม่หรือกินนมผสม หากสงสัยว่า เด็ก 3 เดือน กินนมกี่ออนซ์ถึงจะพอดี ? คำตอบคือ ควรสังเกตพฤติกรรมหลังมื้อกิน เช่น ดูดนมอิ่ม ยิ้ม หรือหลับต่อได้ หากลูกแสดงพฤติกรรมเหล่านี้ แสดงว่าลูกได้รับปริมาณที่เหมาะสมแล้ว ไม่จำเป็นต้องเพิ่มนมในแต่ละมื้อ

สำหรับคุณพ่อคุณแม่ที่อยากเปรียบเทียบกับพฤติกรรมการกินของทารกในช่วงสัปดาห์แรก สามารถอ่านบทความเพิ่มเติมได้ที่ “บทความทารก 1 สัปดาห์ กินกี่ออนซ์”

น้ำหนักเด็ก 3 เดือน ควรอยู่ที่เท่าไหร่?

ในช่วงวัยนี้ พัฒนาการทารก 3 เดือนด้านน้ำหนักเป็นสิ่งที่คุณพ่อคุณแม่ควรเฝ้าสังเกตอย่างใกล้ชิด โดยทั่วไป เด็ก 3 เดือน น้ำหนักควรเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่องตามเกณฑ์เฉลี่ย หากสงสัยว่า เด็ก 3 เดือน น้ำหนักเท่าไหร่ จึงจะถือว่าปกติ ? สามารถดูข้อมูลจากเกณฑ์มาตรฐานที่เชื่อถือได้เพื่อประเมินว่าลูกมีพัฒนาการสมวัยหรือไม่

ตารางน้ำหนักเด็ก 3 เดือนแยกตามเพศ

น้ำหนักของทารกชายและหญิงอาจแตกต่างกันเล็กน้อยตามธรรมชาติ โดยมีค่ากลางตามเกณฑ์ที่แพทย์ใช้ในการประเมิน

ตารางน้ำหนักเด็ก 3 เดือน

ตัวเลขเหล่านี้ใช้เพื่อประเมินแนวโน้มของพัฒนาการเด็ก 3 เดือนโดยรวม ไม่ได้เป็นเกณฑ์ตัดสินความผิดปกติในทันที หากน้ำหนักของลูกต่ำหรือสูงกว่าค่าเฉลี่ย ควรดูร่วมกับพฤติกรรมการกิน การขับถ่าย และความกระฉับกระเฉงของร่างกาย

เช็กค่ามาตรฐานตามเกณฑ์ WHO

องค์การอนามัยโลก (WHO) ได้กำหนดเกณฑ์น้ำหนักของทารกแต่ละช่วงวัย เพื่อเป็นแนวทางให้แพทย์และผู้ปกครองสามารถประเมินสุขภาพของลูกน้อยได้เบื้องต้น โดยพัฒนาการทารก 3 เดือนควรมีน้ำหนักสอดคล้องกับกราฟการเจริญเติบโตในช่วงเปอร์เซ็นต์ไทล์ที่เหมาะสม (เช่น 15th–85th percentile)

การติดตามน้ำหนักตามกราฟ WHO อย่างต่อเนื่อง จะช่วยให้คุณพ่อคุณแม่เข้าใจแนวโน้มพัฒนาการเด็กแต่ละเดือนได้ชัดเจนยิ่งขึ้น ทั้งในด้านการเติบโตของร่างกายและสุขภาพโดยรวม หากพบว่าน้ำหนักของลูกเบี่ยงเบนจากเกณฑ์ ควรปรึกษาแพทย์เพื่อวางแผนการดูแลอย่างเหมาะสม

สัญญาณผิดปกติของพัฒนาการที่ควรระวัง

เมื่อเข้าสู่เดือนที่ 3 ของวัยทารก พัฒนาการทารก 3 เดือนควรมีความก้าวหน้าในหลายด้านอย่างสอดคล้องกับช่วงวัย เช่น การสบตา ตอบสนอง และเคลื่อนไหวอย่างกระฉับกระเฉง แต่หากลูกมีพฤติกรรมที่ดูนิ่งเฉย ไม่ตอบสนอง หรือเคลื่อนไหวได้ไม่เต็มที่ อาจเป็นสัญญาณเตือนที่ไม่ควรมองข้าม

หากคุณพ่อคุณแม่ต้องการศึกษาพฤติกรรมในช่วงก่อนวัย 3 เดือน เพื่อช่วยแยกแยะว่าสิ่งที่ลูกแสดงออกนั้นอยู่ในเกณฑ์ปกติหรือไม่ สามารถอ่านบทความเพิ่มเติมได้ที่ : บทความเกี่ยวกับการเลี้ยงทารกแรกเกิด-1เดือน

ลูกไม่ตอบสนอง ไม่สบตา

หากพัฒนาการทารก 3 เดือนยังไม่แสดงการสบตา ไม่ยิ้มตอบ หรือไม่หันตามเสียง อาจเป็นสัญญาณของพัฒนาการทารกล่าช้าด้านการรับรู้และสังคม โดยทั่วไป พัฒนาการเด็ก 3 เดือนจะเริ่มจดจำใบหน้าคนใกล้ชิดได้ตั้งแต่อายุประมาณ 2–3 เดือน หากลูกไม่มีการตอบสนองหรือไม่แสดงความคุ้นเคยเลย ควรเข้ารับการประเมินเพิ่มเติมจากแพทย์

ยังไม่สามารถยกคอหรือขยับแขนขาได้ดี

โดยทั่วไป พัฒนาการทารก 3 เดือนควรยกคอ ขยับแขนขา หรือเตะขาได้แรงขึ้น หากลูกยังนิ่ง ไม่พยายามยกศีรษะหรือเคลื่อนไหวตามวัย อาจต้องเฝ้าระวังเกี่ยวกับพัฒนาการด้านกล้ามเนื้อเช่นเดียวกับกรณีเด็กอายุ 3 เดือนที่ยังเคลื่อนไหวช้า

แนะนำของเล่นและการส่งเสริมพัฒนาการเด็ก 3–4 เดือน

การเลือกของเล่นที่เหมาะสมช่วยกระตุ้นพัฒนาการทารก 3 เดือนได้อย่างมีประสิทธิภาพ เช่น ของเล่นเขย่า โมบาย หรือของเล่นนุ่มที่จับได้ง่าย ของเล่นเหล่านี้เหมาะกับการเสริมพัฒนาการทารก 3-4 เดือน ทั้งด้านสายตา การฟัง และกล้ามเนื้อ โดยแนะนำให้ใช้ของเล่น เด็ก 3 4 เดือนที่ปลอดภัย และเล่นร่วมกับลูกเพื่อเสริมสร้างความผูกพัน

ตารางพัฒนาการทารก 3 เดือน ที่พ่อแม่ควรเก็บไว้

การติดตามพัฒนาการทารก 3 เดือนอย่างเป็นระบบช่วยให้พ่อแม่สังเกตความก้าวหน้าในแต่ละด้านได้ง่ายขึ้น โดยการจัดทำตารางพัฒนาการเด็กจะช่วยให้รู้ว่าลูกมีพัฒนาการเด็กทารกที่ตรงตามวัยหรือไม่ ทั้งด้านการมอง การยิ้ม การยกคอ และการตอบสนองต่อเสียง

หากพบว่าพัฒนาการเด็ก 3 เดือนยังไม่ครบตามรายการในตาราง อาจใช้เป็นแนวทางเบื้องต้นในการปรึกษาแพทย์เพื่อประเมินเพิ่มเติม

ตารางพัฒนาการเด็ก 3 เดือนที่ควรสังเกต

สรุปพัฒนาการ 3 เดือน พร้อมเช็กพัฒนาการช่วงวัยต่อไป

พัฒนาการทารก 3 เดือนครอบคลุมทั้งด้านร่างกาย อารมณ์ และการตอบสนองต่อสิ่งเร้ารอบตัว ไม่ว่าจะเป็นการสบตา ยิ้มตอบ ยกคอ หรือการเริ่มจดจำเสียงที่คุ้นเคย หากลูกแสดงพฤติกรรมเหล่านี้ได้อย่างเหมาะสมตามวัยเด็ก 3 เดือน ถือเป็นสัญญาณที่ดีในการเตรียมความพร้อมสำหรับช่วงพัฒนาการถัดไป

เพื่อให้ติดตามการเติบโตของลูกได้อย่างต่อเนื่อง คุณพ่อคุณแม่สามารถศึกษาแนวทางพัฒนาการทารก 1-12 เดือน เพื่อวางแผนการดูแลที่เหมาะสมในแต่ละเดือนอย่างเป็นระบบ